با وجود آنکه بلندگوها تقریبا در همه لوازم صوتی و تصویری وجود دارند، کمتر به چشم می‌آیند. اما وقتی که خراب می‌شوند چه در تلویزیون باشد و چه در یک سینمای خانگی دیگر نمی‌توانیم از آن دستگاه استفاده کنیم. برای استفاده از هر بلندگویی ابتدا باید از سالم بدون آن مطمئن شویم و بعد آن را به دستگاه وصل کنیم. در ادامه روش تست سالم بودن باند و بلندگو را آموزش داده و در مورد روش های مختلف تعمیر باند و بلندگو توضیح می دهیم.

انواع خرابی بلندگو

همانطور که در شکل زیر می‌بینید یک بلندگو از اجزاء مختلفی تشکیل شده است. اما همه این قطعات در معرض خرابی نیستند و در عمل تنها ممکن است با چند قطعه معیوب در یک بلندگو مواجه شویم.

قطعاتی که در یک بلندگو در معرض خراب قرار دارند عباتند از :

1.  فوم بلندگو
2. سیم پیچ بلندگو
3. دام

فوم بلندگو در اطراف دیافراگم یا همان صفحه اصلی بلندگو قرار می‌گیرد. حالت ارتجاعی فوم سبب می‌شود که دیافراگم به صورت نرم جلو و عقب برود. فوم بلندگو معمولا به مرور زمان دچار پوسیدگی می‌شود. پوسیدگی فوم به راحتی قابل تشخیص است اما خرابی آن به غیر از تولید صدای نامناسب ضرر دیگری ایجاد نمی‌کند.

سیم پیچ بلندگو را باید مهمترین قطعه در بخش تعمیر بلندگو دانست. سیم پیچ یک بلندگو معمولا به دو صورت خراب می‌شود :

1. قطع شدن
2. اتصال کوتاه شدن

در حالت قطع شدن، سیم پیچ در یک لحظه و معمولا به دلیل عبور جریان بالای لحظه‌ای در یک نقطه قطع می‌شود. قطع شدن سیم پیچ باعث از کار افتادن بلندگو می‌شود اما اسیبی به دستگاه وارد نمی‌کند. نوع دیگر خرابی سیم پیچ بلندگو اتصال کوتاه شدن (شورت شدن) است. در این حالت معمولا به دلیل عبور مقدار بالاتر جریان از حد مجاز، به تدریج سیم پیچ گرم شده و روکش عایق سیم از بین می‌رود. در این حالت لایه‌های سیم پیچ به هم وصل شده و سیم پیچ در واقع به صورت یک تکه سیم کوتاه عمل می‌کند.

اتصال کوتاه سیم پیچ باندو بلندگو می‌تواند آسیب جدی به آمپلی فایر دستگاه وارد کند. به همین دلیل لازم است که قبل از استفاده از هر بلندگو حتما آن را با یکی از روش‌های تست بلندگو آزمایش کرده و از سلامت و وضعیت آن مطمئن شویم. دام همان پوشش محدبی است که در وسط بلندگوها قرار دارد و در اغلب به داخل فشار داده می‌شود. کارکرد دام در یک بلندگو جلوگیری از ورود گرد و غبار به قطعات داخلی است.

تست سالم بودن باند و بلندگو

بلندگوها در واقع یکی از قطعات تقویت صدا هستند. هر چند در بعضی از دستگاهها به صورت یک قطعه خارجی و جداگانه طراحی و ساخته می‌شوند. اما در هنگام تعمیر یک دستگاه مخصوصا در بخش آمپلی‌فایر باید بعنوان یک قطعه مهم آنها را تست کرد و از سلامت آنها مطمئن شد.

برای آزمایش سالم بودن باند و بلندگو چند روش مختلف وجود دارد که می‌توان از آنها استفاده کرد.در ادامه چند روش کاربردی تست و آزمایش باند و بلندگو را برای شما توضیح می‌دهیم.

استفاده از اهمتر برای تست و آزمایش باند و بلندگو

هر بلندگو یک سیم پیچ دارد که می‌توان سالم بودن آن را با اهمتر سنجید. اهمتر دستگاهی برای سنجش میزان اهم یا همان مقاومت الکتریکی قطعات الکترونیکی است. میزان اهم هر بلندگو روی آن درج می شود. میزان اهم در بلندگوهای مختلف، متفاوت است. اهم بلندگوها نسبت به کارایی، ساختار و فرکانس صدای خروجی آنها بین 3 تا 12 اهم متغیر است.

برای تست و آزمایش بلندگو با استفاده از اهمتر باید دو پراب مثبت و منفی اهمتر را به دو سیم بلندگو وصل می کنیم. رعایت مثبت و منفی پراب و سیم خروجی بلندگو در این آزمایش لازم نیست. در این حالت میزان اهم بلندگو باید در اهمتر دیده شود. اگر مقدار اهم نمایش داده شده در اهمتر با مقداری که روی بلندگو نوشته شده متفاوت باشد، بلندگو خراب است.

تست باند و بلندگو با اهمتر

استفاده از باطری برای تست باند و بلندگو

روش اصلی و صحیح آزمایش و تست سالم بودن باند و بلندگو استفاده از اهمتر است که میزان اهم و مقاومت الکترونیکی بلندگو را هم مشخص می کند. اما ممکن است همه ما اهمتر نداشته باشیم و یا روش استفاده از آن را به خوبی بلد نباشیم.

روش ساده دیگری برای تست و آزمایش بلندگو وجود دارد که بسیار هم کاربردی است. در این روش دو سیم خروجی بلندگو را به دو سر مثبت و منفی یک باطری قلمی و یا نیم قلمی به صورت لحظه‌ای وصل می کنیم. اگر بلندگو سالم باشد صدای خش‌خش شنیده می‌شود. با این روش شما می توانید از سالم بودن بلندگو و مسیر سیم آن مطمئن شوید.

با وجود آنکه در آزمایش بلندگو با استفاده از باطری فقط می‌توان از سالم بودن کلی باند و بلندگو مطمئن شد و ایرادهایی مانند خش‌خش کردن بلندگو را نمی‌توان تشخیص داد. اما با استفاده از این روش ساده می‌توانید بلندگوهایی که ممکن است اتصال کوتاه شده باشند را تشخیص دهید و با متصل نکردن انا به دستگاه از خرابی دستگاه اصلی جلوگیری کنید.

اهمیت تست یالم بودن باند و بلندگو چه مربوط به تلویزیون باشد و چه متعلق به یک ضبط و یا سینمای خانگی  از آن جهت است که خرابی بلندگو در مواردی مانند اتصال کوتاه شدن می‌تواند باعث آسیب دیدگی شدید بخش امپلی فایر دستگاه شود. توصیه متخصصین تعمیر تلویزیون و مخصوصا تعمیر سیستم‌های صوتی ایسنت که در فواصل هر چند ماه یکبار وضعیت سلامت بلندگوهای دستگاه را بررسی و مخصوصا در دستگاههایی مانند سینمای خانگی مسیر سیم‌ها را از نظر آسیب دیدگی فیزیکی و اتصالی چک کنید.

تعمیر باند ضبط خانگی

بلندگوی ضبط های خانگی مخصوصا در مدل‌هایی که دارای بدنه چوبی هستند کیفیت بسیار بهتری نسبت به سیستم‌های صوتی و ساندبارهای جدید دارند. به همین دلیل بسیاری از مصرف کنندگان ترجیح می‌دهند که برای سیستم صوتی خود از آنها استفاده کنند. اکثر مشکلاتی که در بخش تعمیر باند ضبط خانگی در برندهای مختلف دیده می‌شود مربوط به موارد زیر می‌شود :

1. پوسیدگی فوم بلندگو
2. خش خش کردن بلندگو
3. قطع شدن بلندگو
4. تو رفتگی بلندگو

مهمترین نکته در بخش تعمیر بلندگو و باند ضبط خانگی باز کردن صحیح بدونه بلندگو است. معمولا بلندگوهای چوبی بوسیله رزین موم اندود می‌شوند تا فضای آکوستیک داخل آن صدای بهتری تولید کند. اگر بلندگو با روش صحیح باز نشود می‌تواند به کیفیت صدای خروجی آن لطمه شدید وارد کند. اگر برای تعمیر باند ضبط خانگی نیاز بود که ان را باز کنید حتما به روش اصولی این کار را انجام دهید تا بلندگوی شما دچار افت کیفی صدا نشود.