قبل از آنکه بخواهیم نشانه های خرابی بک لایت تلویزیون های LCD و LED را بررسی کنیم باید بدانیم که بخش بک لایت چه نقشی در عملکرد یک تلویزیون دارد. در واقع اگر با نحوه کار بک لایت آشنا شویم بهتر می‌توانیم ایرادهای ظاهری خرابی بک لایت و راه حل آنها در مجموعه تعمیرات تلویزیون را بررسی کنیم.
بک لایت در تلویزیون LCD
ساختار تلویزیون های ال سی دی به گونه‌ای است که برای دیده شدن تصویر لازم است که نور سفید از پشت به صفحه نمایش تلویزیون تابانده شود. در واقع اجزاء تصویر در صفحه نمایش تلویزیون شکل می‌گیرد اما این تصویر فاقد نور سفید است و قابل دیده شدن نیست. در تلویزیون های LCD از لامپ های فلورسنت برای تولید نور بک لایت استفاده شده است. این لامپها به صورت افقی و در طول مستطیل صفحه نمایش تلویزیون قرار می‌گیرند و ولتاژ کار انها بوسیله برد بک لایت تامین می‌شود.
در سایزهای متفاوت تلویزیون های ال سی دی در برندهای مختلف بین 6 تا 24 لامپ فلورسنت استفاده شده است. کارکرد صحیح لامپ ها بوسیله مدار محافظ کنترل می شود و در صورت خرابی لامپ ها، مدار محافظ دستگاه فعال شده و بخش بک لایت را از کار می‌اندازد تا به قسمت های دیگر تلویزیون آسیب نرسد.
نشانه های خرابی بک لایت تلویزیون LCD
حالا که با عملکرد و وظیفه بک لایت در تلویزیون های ال سی دی آشنا شدیم به راحتی می توانیم ایرادهای مرتبط به خرابی بک لایت را بررسی کنیم. وقتی بک لایت تلویزیون قطع می شود تصویر تلویزیون هم قطع می‌شود. در واقع تصویر قطع نمی‌شود، وجود دارد اما قابل دیدن نیست.
اصلی ترین نشانه‌های خرابی بک لایت تلویزیون های LCD قطع شدن تصویر تلویزیون است. این قطع شدن تصویر ممکن است بلافاصله پس از روشن شدن تلویزیون ایجاد شود و یا ممکن است پس از مدتی (چند دقیقه تا چند ساعت) کارکردن تلویزیون اتفاق بیفتد. خرابی یک یا تعدادی از لامپ های بک لایت می تواند باعث قطع شدن نور بک لایت تلویزیون شود. لامپ های نیمه خراب وقتی گرم می شوند تغییر می کنند و باعث فعال شدن مدار محافظ بک لایت می شوند.
نشانه دیگری که در خرابی بک لایت تلویزیون های ال سی دی دیده می شود تغییر رنگ لامپها است. لامپهای بک لایت تلویزیون های ال سی دی قبل از آنکه به طور کامل خراب شوند به اصطلاح نیمه خراب می شوند و از رنگ سفید به صورتی تغییر رنگ می دهند. این تغییر رنگ در تصاویر رنگی به سختی دیده می شود اما در صحنه‌های روشن به صورت تاریکی خطی دیده می شود.
بک لایت در تلویزیون LED
ساختار بک لایت در تلویزیون های LED کاملا با تلویزیون های LCD متفاوت است. در تلویزیون های LED بجای لامپ های فلورسنت از لامپ های ال ای دی برای تولید نور بک لایت استفاده می شود. لامپهای ال ای دی حرارت کمتری تولید می کنند و میزان استهلاک آنها پایین‌تر است. همچنین برای تولید ولتاژ تغذیه لامپ های ال ای دی بک لایت در تلویزیون های ال ای دی به قطعات کمتر و ساده‌تری نیاز است.
شکل قرار گیری و چینش لامپ های بک لایت در تلویزیون های LED به دو صورت اصلی انجام می شود :
بک لایت شاخه‌ای (DIRECT) : لامپها به صورت چینش افقی در چند خط قرار می‌گیرند و نور بک لایت را تولید می‌کنند.
بک لایت لبه (EDGE) : لامپهای بک لایت با فاصله بسیار کم و با ضخامت کمتر در لبه‌های تصویر تلویزیون قرار داده می شود. بک لایت های لبه نسبت به نوع طراحی تلویزیون در در یک یا هر دو عرض و یا طول تصویر قرار داده می شوند و تمام سطح تصویر را روشن می کنند.
نشانه های خرابی بک لایت تلویزیون LED
با توجه به ساختار بک لایت، نشانه خرابی بک لایت در تلویزیون های ال ای دی متفاوت است. اصلی ترین نشانه های خرابی بک لایت تلویزیون های LED عبارتند از :
قطع شدن تصویر تلویزیون
قطع شدن تصویر تلویزیون یکی از ایرادهایی است که در اثر خرابی بک لایت تلویزیون های LED ایجاد می شود. مداربندی لامپهای بک لایت در مدل‌ها و سایزهای مختلف تلویزیون های ال ای دی به صورت های سری و سری-موازی استفاده می‌شود.
در واقع نوع مداربندی لامپهای بک است که شکل ظاهری ایراد بک لایت را تعیین می‌کند. معمولا در مدل هایی که از مداربندی سری بیشتر استفاده شده ایراد قطع شدن کامل تصویر تلویزیون بیشتر دیده می شود.
وجود هاله و یا لکه های سیاه روی تصویر تلویزیون
حالا که با ساختار بک لایت آشنا شده‌ایم بهتر می‌توانیم علت تاریکی بخشی از تصویر تلویزیون را بررسی کنیم. خاموشی تعدادی از لامپهای بک لایت باعث کم نور شدن قسمتی از تصویر می شود.
در بک لایت‌های شاخه‌ای سوختن تعدای از لامپها باعث ایجاد هاله های تاریک در تصور تلویزیون می شود. این هاله ها به صورت ابر مانند در نقاط مختلف تصویر پراکنده هستند و به مرور زمان بیشتر می شوند. در بک لایت های لبه خاموشی بخشی از بک لایت تلویزیون شکل ظاهری متفاوتی ایجاد می کند.
این تاریکی با توجه به محل قرار گیری لامپها نسبت به این که بک لایت در لبه‌های طولی قرار بگیرد یا در لبه های عرضی تصویر ، متفاوت است.
ایجاد نقاط نورانی در تصویر تلویزیون
ایجاد نقاط نورانی در تصویر تلویزیون ایراد دیگری است که به عنوان نشانه های خرابی بک لایت تلویزیون ال ای دی شناخته می شود. نور لامپ های ال دی مستقیم و متمرکز است و برای اینکه نور لامپهای بک لایت به صورت یکدست و ملایم در سطح تصویر پخش شود از روش های مختلفی استفاده می شود.
در بک لایت های شاخه‌ای از منشورها استفاده می کنند تا نور لامپ ال ای دی به جای تابش مستقیم در سطح تصویر پخش شود. در بک لایت های لبه هم از صفحات خاص رفلکتور استفاده می کنند تا نور در تمام سطح تصویر به صورت یکدست پخش شود. اگر به هر دلیل فاصله کانونی لامپها با صفحات رفلکتور و یا منشورها بهم بخورد نور لامپها بیشتر از حد مجاز در تصویر دیده می شود و باعث ایجاد لکه های سفید رنگ و یا نورانی در تصویر تلویزیون می‌شود.
این ایراد در بک لایت های شاخه‌ای بیشتر دیده می شود و معمولا به دلیل جدا شدن منشورها ایجاد می شود.
